Doraźna Komisja ds. Budżetu Obywatelskiego Miasta Lubartów. Część 3

2019-10-11

Drobne nieporozumienia, dochód, albo niekoniecznie

Stąd połączona część 3 z kolejną publikacją Samorządu bez tajemnic vol. 5

Wkrótce Rada Miasta rozpocznie prace nad przyszłorocznym budżetem. Jednak z audio posiedzenia Doraźnej Komisji… widać, że nie wszyscy radni wiedzą, jak wygląda gospodarka finansowa jst i czym różni się przychód od dochodu, a właściwie, co w jednostkach samorządu terytorialnego jest dochodem własnym, a co nie jest.

Rzeczywiście, Ustawa o finansach publicznych nie definiuje pojęć dochodów, przychodów, wydatków

i rozchodów.

Ale należy chyba zacząć od aktu najwyższego rzędu, czyli Konstytucji RP.

Art. 167. Dochody jednostek samorządu terytorialnego

(…)2. Dochodami jednostek samorządu terytorialnego są ich dochody własne oraz subwencje ogólne i dotacje celowe z budżetu państwa.

3. Źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego są określone w ustawie.(…)

Ta wspomniana w Konstytucji ustawa, to Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Na początku ustawa określa pośrednio definicję dochodów, określając pozycje, które w nich występują:

- dochody własne;

- subwencja ogólna;

- dotacje celowe z budżetu państwa.

2. W rozumieniu ustawy dochodami własnymi jednostek samorządu terytorialnego są również udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz z podatku dochodowego od osób prawnych.

3. (…)

I znów, zaglądając do źródeł dochodów jst w ustawie, znajdziemy skąd biorą się dochody własne, a więc – jakie środki się do nich zalicza.   

W skrócie ogólnie – do dochodów własnych gminy zaliczamy:

 - dochody z podatków i opłat przyznane gminom

- udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych (PIT i CIT)

- inne dochody własne

Szczegółowo: Źródłami dochodów własnych gminy są:

1) wpływy z podatków:

a) od nieruchomości,

b) rolnego,

c) leśnego,

d) od środków transportowych,

e) dochodowego od osób fizycznych, opłacanego w formie karty podatkowej,

g) od spadków i darowizn,

h) od czynności cywilnoprawnych;

< 1a) wpływy z dodatkowego zobowiązania podatkowego związanego z unikaniem opodatkowania w podatkach określonych w pkt 1 lit. a–d; >

2) wpływy z opłat:

a) skarbowej,

b) targowej,

c) miejscowej, uzdrowiskowej i od posiadania psów,

ca) reklamowej,

e) eksploatacyjnej – w części określonej w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2017 r. poz. 2126 oraz z 2018 r. poz. 650 i 723),

f) innych stanowiących dochody gminy, uiszczanych na podstawie odrębnych przepisów;

3) dochody uzyskiwane przez gminne jednostki budżetowe oraz wpłaty od gminnych zakładów budżetowych;

4) dochody z majątku gminy;

5) spadki, zapisy i darowizny na rzecz gminy;

6) dochody z kar pieniężnych i grzywien określonych w odrębnych przepisach;

7) 5,0% dochodów uzyskiwanych na rzecz budżetu państwa w związku z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej;

8) odsetki od pożyczek udzielanych przez gminę, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej;

9) odsetki od nieterminowo przekazywanych należności stanowiących dochody gminy;

10) odsetki od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych gminy, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej;

11) dotacje z budżetów innych jednostek samorządu terytorialnego;

12) inne dochody należne gminie na podstawie odrębnych przepisów.

O wysokości udziału gminy w podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych mówiliśmy wielokrotnie, ale gdyby ktoś, coś – to w tejże uchwale wspomniane.

Podsumowując, najprościej byłoby powiedzieć na tzw. zdrowy rozum, że dochody własne gminy to pieniądze, które otrzymuje przede wszystkim w związku ze swoją działalnością, jako administratora tego terenu.

Zainteresowanych charakterystyką subwencji ogólnej i dotacji celowych odsyłamy do źródła, czyli ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Na pytanie, czy kredyt jest dochodem, czy wręcz przeciwnie odpowie z kolei Ustawa o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r., która wymienia środki publiczne – wśród nich – przychody, które zgodnie z ustawą pochodzą:

a) ze sprzedaży papierów wartościowych,

b) z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz majątku jednostek samorządu terytorialnego,

c) ze spłat pożyczek i kredytów udzielonych ze środków publicznych,

d) z otrzymanych pożyczek i kredytów,

e) z innych operacji finansowych;

Te środki publiczne „pójdą” albo na wydatki, albo – rozchody. Tak, to też nie jest to samo.

Art. 216. fin. publ.

Wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, a w szczególności na:

1) zadania własne jednostek samorządu terytorialnego;

2) zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone ustawami jednostkom samorządu terytorialnego;

3) zadania przejęte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji w drodze umowy lub porozumienia;

4) zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego;

5) pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną odrębną uchwałą przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego;

6) programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 pojęcie środków publicznych i dochodów publicznych ust. 1 pkt 2 i 3.

3. Wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być przeznaczone na realizację zadań wynikających z porozumień, o których mowa w art. 19 zarządcy dróg ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.

Rozchodami publicznymi są: 1) spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów; 2) wykup papierów wartościowych; 3) udzielone pożyczki i kredyty; 4) płatności wynikające z odrębnych ustaw, których źródłem finansowania są przychody z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa; 5) inne operacje finansowe związane z zarządzaniem długiem publicznym i płynnością; 6) płatności związane z udziałami Skarbu Państwa w międzynarodowych instytucjach finansowych.

Art. 52. 1. Ujęte w budżecie państwa, budżetach jednostek samorządu terytorialnego i planach finansowych jednostek budżetowych:

1) dochody oraz przychody – stanowią prognozy ich wielkości;

2) wydatki oraz łączne rozchody – stanowią nieprzekraczalny limit

Cieszymy się, że mogliśmy pomóc.